باسمه تعالی

*تفاوت بین شرط و واجب چیست؟ مثلا می گویند:« وضو برای نماز ظهر واجب است؛ ولی برای نماز مستحبی شرط است نه واجب». معنی این عبارت چیست؟

همانطور که اشاره کردید، احکام ایجابی 2 قسم است؛ واجب و مستحب و برای هر کاری هم مقدمه ای هست. حال اگر آن کار واجب باشد، طبعاً برای اینکه کار انجام بشود، چون صحتش وابسته به مقدمه اش هست، مقدمه اش هم واجب می شود. لکن وقتی آن کار مستحب باشد، چون خودش واجب نیست مقدمه اش واجب نمی شود. اما همان کار مستحب اگر بخواهد انجام شود، صحتش نیاز به صحت مقدمه اش دارد. لذا مقدمه مستجب واجب نیست؛ ولی برای انجام عمل مستحب لازم است.

در مثالی که شما فرمودید هم همین طور است. نماز ظهر نماز واجب است و وضو هم برای صحت آن شرط است و چون این واجب باید به طور صحیح ادا شود، وضو که مقدمه آن است هم واجب می شود. اما نماز مستحبی چون واجب نیست، وضو که مقدمه آن هست هم واجب نمی شود؛ اما برای اینکه این نماز صحیح ادا شود، وضو که مقدمه آن است هم برای آن لازم و شرط صحت آن است. لذا اینطور نیست که اگر کسی برای نماز مستحبی وضو نگرفته باشد واجبی را ترک کرده باشد؛ اما نمازش صحیح نیست.