* چرا خدا ما را مثل 14 معصوم، معصوم خلق نکرده تا ما نیز مثل آنها گناه نکنیم و عقاب نشویم؟ آیا این از عدالت خدا به دور نیست؟!

عصمت جبری نیست و انسان در اینکه اطاعت خدا را بکند یا نکند، مختار آفریده شده است. لذا در این زمینه هیچ فرقی بین ائمه و دیگران نیست. هر انسانی وقتی به دنیا می آید و هنوز هیچ عملی از او سر نزده، معصوم است. اما انسانها به واسطه گناهانی که از روی اختیار و با اراده خودشان انجام میدهند، این عصمت را در خودشان از بین می برند. این در حالی است که ائمه اطهار ع  با اراده و اختیار خودشان، عصمتشان را حفظ کردند و مرتکب گناه نشدند و این از عهده هر انسانی برمی آید.

لکن اینکه چرا عصمت انسان جبری نیست و به عهده خود او گذاشته شده تا حفظش کند، علتش این است که وقتی عمل انسان ارزش و بهاء پیدا می کند و وقتی قابلیت امتیاز دادن دارد که از روی اختیار خود آدمی باشد؛ وگرنه چه لزومی داشت انسان خلق شود؟ همان ملائکه برای عبادت خدا کافی بودند. چه بسا که همین سؤال را ملائکه نیز از خدا پرسیدند و گفتند:« حال که ما تو را تسبیح و تقدیس می کنیم، چرا انسان را خلق می کنی تا روی زمین فساد کند و خون بریزد»؟ جواب این سؤال همین است که خدای متعال می خواهد به عمل بندگانش ارزش و بهاء بدهد و بر اثر عبادتی که بنده اش از روی اختیار انجام می دهد، برای او مزد و پاداش در نظر بگیرد. وگرنه آیا این منطقی است که کسی در مسابقه و یا امتحانی شرکت کند و جواب سؤالات را به او بدهند تا بنویسد؟! آیا اگر نمره ای بگیرد، این نمره متعلق به اوست یا کسی که جواب را به او گفته؟ در این صورت تشویق و تحسین او چه معنائی دارد؟ آری! از این روست که عبادت ملائکه اجر و مزدی ندارد؛ اما عبادت انسان، او را به سوی بهشت روانه می گرداند و لذا خدای متعال به خاطر عبادت انسان، در برابر ملائکه مباهات می کند.

البته عصمتی که به 14 معصوم تعلق دارد، عصمت ذاتی است. اما راه عصمت اکتسابی به روی هیچ کس بسته نیست. عصمت ذاتی عصمتی است که در هر انسانی از همان بدو تولد تا وقتی که خود را آلوده نکرده باشد، وجود دارد. اما عصمت اکتسابی به عصمتی گویند که بعد از آلودگی انسان به گناه، مجدداً قابل تحصیل است. یعنی اگرچه انسان عصمت اولیه خود را با گناه کردن از دست داده؛ اما با تلاش مجدد در تهذیب نفس، می تواند دوباره دوری از گناه را برای خود ملکه سازد و باری دیگر به صورت اکتسابی به عصمت دست یابد.  

ممکن است سؤال شود: اگر ائمه اطهار به اختیار و اراده خودشان معصوم ماندند، پس چرا از پیش به امامت آنها بشارت داده شده است؟ جواب این است که خدای متعال که خالق همه این عالم است و نسبت به همه آنچه تا ابد الدهر اتفاق میفتد از پیش علم غیب دارد، چون می دانسته ائمه اطهار عصمت خودشان را حفظ خواهد کرد، از پیش بدانها اشاره نموده و آنها را خلیفه خود معرفی کرده است.